Leerlingen denken na over de invloed van alledaagse keuzes op de wereld van morgen

Op maandag 12 december vond een vervolgworkshop ‘toekomst denken’ plaats in het VKO Middenschool in Opwijk [vind de blog van de vorige workshop hier]. Samen met enkele leerlingen van het eerste en tweede secundair dachten wij na over de toekomst van ons voedselsysteem en hoe deze beïnvloed wordt door de keuzes die wij vandaag maken.

De dag begon met het maken van verschillende voorstellingen van de toekomst van ons voedsel. Hoe zal die toekomst eruit komen te zien? Neemt de levensmiddelenindustrie alles over? Of neemt in plaats daarvan de bevolking het heft in handen, en wordt de deeleconomie alleen maar groter? Samen met de leerlingen bespraken we de wenselijkheid van beide scenario’s.

Hierna reisden wij weer terug naar het heden. In kleine groepen onderzochten de leerlingen verschillende producten terwijl ze zich vragen stelden als: Waar komen de ingrediënten van de producten die we al dan niet dagelijks consumeren vandaan? Zijn deze producten gezond? En wat voor impact hebben ze eigenlijk op de wereld om ons heen? Zijn ze van ver vervoerd? Zijn ze op een eerlijke manier geproduceerd en vermarkt? En in wat voor materiaal zijn de producten eigenlijk verpakt? En hoe zit dat met andere elementen van onze leefstijl? Wat voor effecten hebben vleesconsumptie, voedselafval, plastic verpakkingen en levensmiddelentransport op de wereld om ons heen?

Met deze kennis in gedachten stelden wij ons de vraag: is een leefstijl als deze houdbaar als onze wereldbevolking door blijft groeien zoals zij dat nu doet? Samen met de leerlingen kwamen wij tot de conclusie dat het antwoord op deze vraag waarschijnlijk nee is. Daarnaast kwamen we tot de conclusie dat wat wij vandaag doen, kopen en consumeren een sterke invloed heeft op de wereld om ons heen, en dat dus de manier waarop de toekomst eruit ziet sterk afhankelijk is van wat wij vandaag de dag doen.

Met deze basis gingen de leerlingen actief en creatief aan de slag om na te denken over de wereld van morgen. Al discussiërend, tekenend, knippend en plakkend kwamen er veel ideeën op tafel. De presentaties lieten erg uiteenlopende dingen zien. Sommige kinderen stelden zich een wereld voor waarin we leren samenwerken, we zelf eten gaan verbouwen, alles gerecycleerd wordt en energie alleen uit hernieuwbare bronnen wordt gewonnen. Weer andere groepen stelden zich een wereld voor waarin één supermarkt de volledige markt heeft overgenomen en al het eten in fabrieken wordt geproduceerd. Een overgrote meerderheid zag echter een andere balans voor zich: een wereld waarin we sterk zijn geëvolueerd naar een duurzamere en gezondere samenleving en huidige problemen worden opgelost door een mix van technologische (bijv. insectenburgers en windenergie) en sociale oplossingen (samenwerken, gedeeltelijke zelfvoorzienend). Dit echter uitgebalanceerd met een lekkere chocoladetaart of een burger bij de McDonald’s (al dan niet duurzaam) op zijn tijd.

Deze workshop werd ontwikkeld binnen het kader van Voedsel voor de Toekomst en is gebaseerd op eerder werk binnen het Europese project TRANSMANGO. Deze workshop zal meegenomen worden binnen het nieuwe programma van Vredeseilanden rond het verduurzamen van alle Vlaamse scholen. In dit kader zal een digitaal platform ontwikkeld worden waar handvaten aangereikt worden voor zowel directie, (keuken)personeel als leerkrachten en ouders om rond duurzame voeding aan de slag te gaan op school.

Door: Tjitske Anna Zwart